Sillyon Antik Kenti, geçmişte Pamphylia Bölgesi içerisinde yer alan Akdeniz Bölgesi’nin Antalya iline bağlı Serik ilçesinde bulunmaktadır. Anadolu’nun Güney sahillerinde yer alan antik kent, coğrafi konumunun avantajları sayesinde bölgedeki geçmiş uygarlıklar için oldukça stratejik bir öneme sahiptir. Bu yazımızda, Sillyon Antik Kenti'nin geçmiş günlerini ve kültürel özelliklerini incelerken, günümüze ulaşan arkeolojik kalıntılarını ve güncel durumunu inceleyeceğiz.

Tarihi

Kentin Kuruluşu ve İlk Sakinleri

Sillyon Antik Kenti’nin kuruluşunun M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzandığı tahmin edilmektedir. Elimizde bulunan antik kaynaklar doğrultusunda, kent Likya Birliği ile Kilis arasında yer alan bölgede kurulan en eski yerleşim yerlerinden biri olmuştur. Bu güzide kentin ilk sakinlerinin, Likya halkı veya Helenler olduğu tahmin edilmektedir. 

Farklı Uygarlıklar Altındaki Dönemleri

Sillyon, tarih boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Hellenistik Dönem’de, antik kent önemli bir Pisidia  yerleşimi haline geldi ve ticaretin merkezlerinden biri oldu. Ardından Roma İmparatorluğu döneminde de varlığını sürdürdü ve bölgenin önemli bir şehri haline geldi.

Hellenistik Dönem (M.Ö. 4. yüzyıl - M.Ö. 1. yüzyıl)

Sillyon, Hellenistik dönemde önemli bir Pisidia yerleşimi haline geldi. Bu dönemde, kent ticaretin canlandığı ve kültürel etkileşimin arttığı bir merkez haline geldi. Hellenistik mimari tarzının etkisi altında inşa edilen yapılar, kentin zenginliğini ve refahını yansıtıyordu. Sillyon, çevresindeki diğer Pisidia kentleriyle ticari ilişkiler içindeydi ve önemli bir ticaret merkezi haline geldi.

Roma İmparatorluğu Dönemi (M.S. 1. yüzyıl - M.S. 4. yüzyıl)

Roma İmparatorluğu döneminde, Sillyon bölgenin önemli bir şehri haline geldi. Roma egemenliği altında, kent önemli bir askeri üs olarak kullanıldı ve stratejik önemi arttı. Roma döneminde, Sillyon'un altyapısı geliştirildi ve birçok kamu binası inşa edildi. Kent, Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altında önemli bir kültürel ve ticari merkez olarak varlığını sürdürdü.

 

Bizans Dönemi (M.S. 4. yüzyıl - M.S. 7. yüzyıl)

Bizans İmparatorluğu döneminde, Sillyon'un önemi azalmaya başladı. Kent, Bizans egemenliği altında küçük bir yerleşim olarak varlığını sürdürdü. Bu dönemde, kentteki ticaret ve kültürel etkinliklerde bir azalma yaşandı ve Sillyon'un ekonomik önemi azaldı.

Selçuklu Dönemi (11. yüzyıl - 13. yüzyıl)

Selçuklu döneminde, Sillyon'un stratejik konumu nedeniyle önemi arttı. Kent, Selçuklu Türkleri tarafından kontrol edildi ve askeri bir üs olarak kullanıldı. Bu dönemde, kentteki savunma sistemleri güçlendirildi ve kaleler inşa edildi. Sillyon, Selçuklu İmparatorluğu'nun Anadolu'daki önemli yerleşimlerinden biri haline geldi.

Osmanlı Dönemi (14. yüzyıl - 20. yüzyıl)

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Sillyon'un önemi azaldı ve kent önemli bir ticaret merkezi olmaktan çıktı. Osmanlı egemenliği altında, kent küçük bir yerleşim olarak varlığını sürdürdü. Ancak, Osmanlı döneminde Sillyon'un tarihi ve kültürel mirası hala önemini korudu ve ziyaretçilerin ilgisini çekmeye devam etti.

Önemli Tarihi Olaylar

Sillyon, tarih boyunca çeşitli önemli olaylara sahne olmuştur. Helenistik dönemde ticaretin canlandığı, kültürel etkileşimin arttığı bir merkez haline gelmiştir. Roma döneminde de bölgenin stratejik önemi devam etmiş ve kent önemli bir askeri üs olarak kullanılmıştır.

Arkeolojik Kazılar

Kazıların Başlangıcı ve Önemli Bulgular

Sillyon'da arkeolojik kazılar ilk kez 19. yüzyılın sonlarında başlamıştır. Kazılarda, kentin antik tiyatrosu, agora (pazar yeri), tapınaklar, hamamlar ve surlar gibi birçok önemli yapı ortaya çıkarılmıştır. Bu bulgular, kentin zengin tarihî geçmişini aydınlatmıştır.

Kentin Planı ve Önemli Yapıları

Sillyon'un arkeolojik kalıntıları, kentin planını ve mimarisini gözler önüne serer. Kent, tipik bir antik kent planıyla inşa edilmiş olup, surlarla çevrili bir akropol üzerine kurulmuştur. Agora, tapınaklar, hamamlar ve anıtsal mezarlar gibi yapılar, Sillyon'un önemli yapıları arasındadır.

1. Akropol ve Sur Duvarları:  Sillyon Antik Kenti'nin en dikkat çeken yapılarından biri, kentin en yüksek noktasında bulunan Akropol ve onu çevreleyen sur duvarlarıdır. Akropol, kentin savunmasını sağlayan kale ve surlardan oluşur ve antik dönemde Sillyon'un stratejik önemini vurgular.

Akropol, kentin en yüksek noktasında konumlanmıştır ve genellikle bir tepe veya yüksek bir platodan oluşur. Sillyon'un Akropol'ü de benzer şekilde kentin merkezinden yüksekte bir konumda bulunur. Bu stratejik konum, kente hem savunma sağlama hem de çevredeki manzarayı kontrol etme imkanı sunar.

Sur duvarları ise Akropol'ü çevreler ve kentin savunmasını tamamlar. Bu sur duvarları, genellikle kalın ve sağlam yapılar olup, kente girişi kontrol altında tutarlar. Sillyon'un sur duvarları da benzer şekilde yapılmış olup, kentin savunmasını güçlendirirler.

Akropol ve sur duvarları, Sillyon Antik Kenti'nin stratejik önemini ve savunma gücünü yansıtır. Bu yapılar, kentin tarih boyunca yaşadığı çeşitli dönemlerdeki askeri ve politik gücünü gösterirler. Aynı zamanda, ziyaretçilere antik dönemin Sillyon'unun mimari ve savunma yapıları hakkında önemli bir anlayış sunarlar.

2. Agora: Kentin ticaret, siyaset ve sosyal yaşamının merkezi olan agora, çeşitli etkinliklerin düzenlendiği ve ticaretin yapıldığı açık hava pazar yeridir.
3. Tapınaklar: Sillyon'da bulunan çeşitli tapınaklar, farklı tanrılara adanmış dini yapıları ifade eder. Bu tapınaklar genellikle dini ritüellerin gerçekleştirildiği ve ibadetin yapıldığı kutsal mekanlardır.

1. Athena Tapınağı: Athena'ya adanmış olan bu tapınak, Sillyon'un en önemli dini yapılarından biridir. Athena, antik dönemde bilgelik ve stratejinin tanrıçası olarak kabul edilirdi. Tapınak, Athena'ya yapılan ibadetlerin gerçekleştirildiği ve dini törenlerin düzenlendiği kutsal bir mekandı.
2. Zeus Tapınağı: Zeus'a adanmış olan bu tapınak, Sillyon'un en büyük ve görkemli yapılarından biridir. Zeus, antik Yunan ve Roma mitolojisinde gökyüzü ve yıldırımların tanrısı olarak bilinirdi. Tapınak, Zeus'a saygı göstermek ve ona ibadet etmek amacıyla kullanılırdı.
3. Artemis Tapınağı: Artemis'e adanmış olan bu tapınak, avcılık, doğa ve bereketin tanrıçası olarak kabul edilirdi. Sillyon'daki Artemis Tapınağı, avcılık ritüelleri ve doğa ibadetleri için önemli bir merkezdi. Tapınak, Artemis'in kutsal alanı olarak saygı gösterilir ve ziyaret edilirdi. Antik Dünya’nın 7 harikasından biri olarak kabul edilen Efes Antik Kentin’de bulunan   Artemis Tapınağı ve hüzün veren hikayesini okumak için yazının bitiminde ki başlığa göz atabilirsiniz.
4. Asklepios Tapınağı: Asklepios, sağlık ve iyileşmenin tanrısı olarak bilinirdi. Sillyon'daki Asklepios Tapınağı, sağlık sorunlarıyla başa çıkmak için duaların edildiği ve tıbbi tedavilerin uygulandığı bir yerdi. Tapınak, hastaların iyileşmesi için dua etmek ve iyileşme tanrısından yardım dilemek için önemli bir mekandı.
5. Apollon Tapınağı: Apollon, antik dönemde ışık, müzik, şiir ve ilhamın tanrısı olarak kabul edilirdi. Sillyon'daki Apollon Tapınağı, sanat etkinlikleri, müzikal gösteriler ve dini törenler için önemli bir merkezdi. Tapınak, Apollon'a saygı göstermek ve ona ibadet etmek için kullanılırdı.
6. Demeter Tapınağı: Tarım, bereket ve toprak ana olarak bilinen Demeter'e adanmış bu tapınak, tarımsal faaliyetlerin ve hasat ritüellerinin gerçekleştirildiği bir merkezdi. Sillyon'daki Demeter Tapınağı, tarımın önemli olduğu bir bölgede yaşayan insanlar için büyük bir dini öneme sahipti.
7. Hera Tapınağı: Zeus'un eşi olarak bilinen Hera'ya adanmış olan bu tapınak, evlilik, aile ve doğurganlık tanrıçası olarak kabul edilirdi. Sillyon'daki Hera Tapınağı, evlilik törenleri, doğum ritüelleri ve aile ibadetleri için kullanılan bir dini mekandı. Tapınak, Hera'ya saygı göstermek ve evliliklerin bereketlenmesini dilemek için önemliydi.
8. Dionysos Tapınağı: Eğlence, şarap ve bereketin tanrısı Dionysos'a adanmış bu tapınak, şarap festivali ve dini kutlamaların düzenlendiği bir merkezdi. Sillyon'daki Dionysos Tapınağı, insanların coşkuyla kutladığı ve dinsel ritüellerin gerçekleştirildiği bir yer olarak bilinirdi.

4. Hamamlar: Kentteki hamamlar, antik dönemde hijyen ve sosyal etkileşim için kullanılan önemli yapılar arasındadır. Hamamlar, vatandaşların temizlik ihtiyaçlarını karşıladığı ve topluca bir araya geldiği yerlerdi.
5. Anıtsal Mezarlar: Sillyon'daki anıtsal mezarlar, kentin zengin ve etkileyici mezar mimarisini yansıtır. Bu mezarlar genellikle zengin ve soylu aileler tarafından inşa edilmiştir.

Kentin Yaşam Tarzı

Sillyon Antik Kenti'nde yaşam, ekonomik, sosyal ve dini açıdan zengin bir çeşitlilik gösterirdi. Kent, ticaretin merkezi olarak önemli bir ekonomik faaliyet alanıydı. Ayrıca, çeşitli sosyal etkinliklerin düzenlendiği ve dini ritüellerin gerçekleştirildiği bir merkezdi.

Sillyon Antik Kenti'nin Günümüzdeki Durumu

Sillyon, günümüzde arkeolojik bir sit alanı olarak koruma altındadır. Ziyaretçiler, antik kentin kalıntılarını ziyaret edebilir ve tarihi mirası keşfedebilirler. Kentin geleceği için koruma çalışmaları sürdürülmekte olup, Sillyon'un önemi ve değeri gelecek nesiller için korunması gereken bir miras olarak vurgulanmaktadır.

Sillyon Antik Kenti, Akdeniz'in tarihî ve kültürel mirasının önemli bir parçasını oluşturur. Zengin tarihi geçmişi ve etkileyici mimarisiyle, Sillyon'un önemi ve değeri büyüktür. Gelecek nesiller için korunması gereken bir miras olarak, Sillyon Antik Kenti'nin önemi her zaman hatırda tutulmalıdır.